رسانه هاي استاني مخاطبانشان را از دست مي دهند!

رسانه ها به عنوان ركن چهارم دموكراسي نقش بي بديلي در شكل گيري افكار عمومي دارند. در اين مجال فرصت را غنيمت شمرده و به بررسي نقش رسانه هاي مازندران در جلب افكار عمومي و شركت مردم در انتخابات دهم رياست جمهوري مي پردازيم ! هرچه به زمان آغاز انتخابات نزديكتر مي شديم فضاي حاكم بر استان ايجاب مي كرد تا مخاطبين رسانه استاني نيز از طريق رسانه هاي فعال در استان پيگير اطلاعات و اخبار مربوط به انتخابات در مازندران باشند در واقع تحليل وقايع سياسي استان مهمترين كاركرد آن روزهاي اين رسانه ها بود . صداو سيماي مركز استان به دليل سياست هاي حاكم بر اين دستگاه شايد نقش چنداني در تحليل وقايع استان نداشته و اين موضوع كار رسانه هاي مكتوب در مازندران را دوچندان مي كرد.

البته اين مطلب شايد به مذاق آقاي مديركل صدا و سيما و مجموعه همكارنشان خوش نيايد اما بايد بپذيريم كه صدا و سيماي مركز استان با توجه به گستره ي مخاطبانش هرگز به بحث انتخابات به طور خاص نقد و بررسي فضاي سياسي استان وارد نشده، بگذريم كه شايد آقايان آمار بدهند فلان ساعت ميزگرد يا برنامه زنده تلويزيوني براي هم استاني ها پخش كردند. نگارنده به عنوان يكي از مخاطبين ثابت رسانه ديداري و شنيداري در استان هرگز اقناع نشده طبيعي است كه سياست هاي ابلاغي و فقر نيروهاي خلاق و حرفه اي در تلويزيون استان در پيشبرد اهداف بي تاثير نبود.

اما بحث سر كاركرد رسانه های استاني در زمان انتخابات است و به بايد بار ديگر اين نكته اذعان كنيم كه كمتر شاهد تحليل و بررسي فضاي انتخابات از سوي اين رسانه ها چه مكتوب و چه صدا وسيما بوديم اما شايد انتخابات دهم تا حدود زيادي متاثر از رسانه اي جديد با عنوان رسانه ي ديجيتال يا به طور خاص پايگاه هاي خبري بود! پديده نوظهوري كه خوراك بسياري از رسانه هاي مكتوب و حتي راديو تلويزيون ما هم از آن تامين مي شد!

شايد خبرگزاري هاي فارس و مهر در مازندران ، پایگاه خبري شمال نيوز و سایت مازندنومه از برجسته ترين رسانه هاي ديجيتالي در زمان انتخابات در استان بودند.

بسياري از نشريات مازندران از 3 تا 4 ماه مانده به انتخابات روزانه با مراجعه به اين خبرگزاري ها و پايگاه هاي غير رسمي صفحات نشريات خود را كامل مي كرده و با تيراژ بسيار كم! آن را در اختيار مخاطبين خود قرار مي دادند! تنها 2 روزنامه در مازندران منتشر مي شود كه اين دو نيز از قائده ي فوق مستثني نبوده و غالبا صفحاتشان را با اخبار سايت ها و روابط عمومي ادارات پر كرده و كمتر دغدغه جذب مخاطب دارند .

نگاهي كلي به تيتر روزنامه بشير در مدت زمان انتخابات نشان مي دهد اين روزنامه اصلاح طلب كه به زعم بسياري از سياسيون ، جريان مخالف دولت را در استان رهبري مي كرد نقش چنداني در گرم كردن تنور انتخابات نداشته به غير از چاپ اخبار سياسي (با رويكرد ملي) جريان چپ كمتر شاهد تحليل درست از وضعيت موجود استان در اين نشريه پرمخاطب اداري بوديم!!

روزنامه وارش نيز كه عده اي آن را مقابل روزنامه بشير قرار مي دهند به واقع هرگز نتوانست جريان حاميان دولت نهم را رهبري كند اصلا معلوم نيست اين نشريه سياسي باشد! چرا كه اينها در مدت فعاليت شان در استان مشغول چاپ آگهي رپرتاژ ادارات بوده و كمتر فرصت جذب مخاطب پيدا مي كنند! آرشيو يكساله اخير اين روزنامه به خوبي نشان از رويكرد اين روزنامه در استان دارد.

اما كيفيت هفته نامه هاي استان نيز به لحاظ محتوايي بسيار جاي تامل دارد! نگاهي گذرا به حدود 30 هفته نامه فعال و نيمه فعال در استان نشان مي دهد تنها موضوعي كه دغدغه مديران مسوول به شمار نمي رود جذب مخاطب است! اينها همگي دغدغه اداره نشريه را دارند و چشم به راه آگهي و رپرتاژ! در صورتي كه به طور واضح مي توان از محتويات اين نشريات كه البته كم هم نيستند متوجه رويكرد آنان شد! كاملا انفعالي... گاهي چپ ، گاهي راست ، گاهي ميانه و گاهي هم اصلا چاپ نمي شوند! اما غرض از نگارش اين سطور آسيب شناسي رسانه هاي مكتوب استان است نه مواجه با آنان!

پاسخ به سوالات پيش روي شايد كمي موضوع را روشنتر كند: بهتر نيست بجاي تعدد نشريات بركيفيت آن بپردازيد؟ آموزش در بين رسانه ها استاني چه جايگاهي دارد؟ باكدام منابع مالي اقدام به كسب مجوز مي كنيد؟ با چه سيستمي نشريات ارزيابي مي شوند اساسا سيستمي در اداره كل ارشاد استان مستقر است؟ چه نقشي براي تشكل صنفي خود (خانه مطبوعات) قائليد؟ آيا تيراژ بسيار كم نشريات و استفاده ناثواب از تنها چاپخانه دولتي مركز استان در جذب مخاطب اثر ندارد؟ عضويت نمايندگان مازندران در كميسيون فرهنگي و صنايع مجلس نمي تواند يك فرصت براي استان به شمار آيد؟ و سوالات بي شمار ديگر كه در وقت مقتضي به آنها نيز خواهيم پرداخت.

در اينجا از نشريه آقاي هادي ابراهيمي كه به تازگي متولي دستگاه فرهنگ و ارشاد استان شده شروع مي كنيم:

صبح نيامده غروب كرد!

اسفندماه سال گذشته نشريه اي تك رنگ در قطع روزنامه هاي رسمي كشور تنها در 4 صفحه پا به عرصه مطبوعات استان گذاشت.

ابتدا به ساكن تيترهاي جذاب سياسي اين نشريه نظر مخاطبين را به خود جلب كرد. البته صفحه آرايي نسبتا خوب نشريه نيز بهانه اي شد تا خيلي زود اين هفته نامه نوظهور جاي خود را ميان اندك مخاطبين رسانه استاني! (سياسيون اداري) باز كرده و اسم نشريه برسر زبان ها بي افتد.

رويكرد آن روزهاي هفته نامه صبح مازندران نشان مي داد كه اين نشريه باتوجه به در پيش بودن انتخابات دهم رياست جمهوري به عنوان رسانه ي حامي دولت در مازندران فضاي سياسي جريان اصولگرا را رهبري خواهد كرد.

اما ظاهرا آتش نشريه تندتر از اين حرف ها بود به طوري كه عموما به نقد سياسيون اصلاح طلب و كاستي هاي دولت هاي پيشين پرداخته و كمتر شاهد بروز ابتكار و خلاقيت در اداره و رهبري افكار عمومي استان بويژه جريان حاكم بوديم.

پس از گذشت يكي دو شماره از آغاز انتشار، نشريه بالگوي قرمز رنگ روي دكه ها خودنمايي كرد و هادي ابراهيمي كياپي صاحب امتياز و مدير مسوول اين نشريه با رويكرد حمايت از دولت به نقد كانديداهاي احتمالي انتخابات پرداخت كه البته بيشتر اين نقدها به نخست وزير كابينه آيت ا.. خامنه اي برمي گشت ؛ جناب مير حسين!

چاپ اخبار، تحليل و اظهار نظر مسوولين نظام در غالب نشريه اي كاملا سياسي آنقدر در زمان ظهورش مورد توجه قرار گرفت كه اين نشريه با تيراژي نسبتا كم در ساعات اوليه توزيع در مركز استان كمياب مي شد!

اما رويكرد ابراهيمي در انتخابات كاملا يك طرفه و به نفع دولت بود به طوري كه وي در مدت كوتاه چاپ هفته نامه صبح مازندران مورد توجه مخالفين دولت هم قرار گرفت به طوري كه احمد زيد آبادي در سخنراي اش در نور تلوحيا به اين نكته اشاره مي كند كه «دولت پول نفت را به نشريه پرتو سخن (آيت ا.. مصباح) و صبح در مازندران پرداخت مي كند».

اما ابراهيمي با قوت به كارش ادامه داد و با چاپ منظم هفته نامه تا حدودي جريان انتخابات در استان را راهبري كرد.

بي گمان پخش مستقيم مناظره ها در جذب و به صحنه آوردن مردم در انتخابات بيشترين نقش را ايفا كرد! مردم مازندران نيز از اين قائده مستثني نبودند و تحت تاثير جريان سياسي حاكم بر كشور قرار گرفتند.

در صورتي كه شايد اقدامات دولت نهم در مازندران كمتر به بار نشسته! و مردم پول نفت را سر سفره هاي خود نديدند! البته براي اثبات اين ادعا دلايل كافي وجود دارد.

البته چرايي اين موضوع جاي بحث فراوان دارد كه تنها به اين جمله بسنده مي كنيم كه اين كاستي ها در درجه اول به فضاي سياسي استان برمي گردد اينكه مسوولين در اينجا كمتر باهم تعامل مي كنند و هيچگاه بر سر منافع استان همه شان رو يك ميز نمي نشينند ! تغيير پي در پي مديريت ارشد استان پس از انقلاب معلول همين علت است و ريشه در همان زخم كهنه دارد.

اما مدير مسوول نشريه صبح مازندران با چاپ 18 شماره خيلي خوب توانست بين مخاطبين سياسي حامي دولت جاي خود را باز كرده حتي جريان پس از انتخابات را نيز بخوبي پوشش داد تا اينكه 18 مهرماه با حكم دكتر حسيني وزير فرهنگ و ارشاد ، كه اتفاقا روابط حسنه اي نيز با وي داشت به سمت مدير كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان درآمد.

اين نشريه از يكي دوماه قبل از مديركلي ابراهيمي تاكنون نشريه چاپ نشده ، به قول معروف معلومه كفگير آقاي مديركل هم به كف ديگ خورده!

به نظر مي رسد حالا فرصت خوبي در استان فراهم شده تا ابراهيمي كه خودش صاحب درد است در پي درمان اين درد برآيد و با پاسخ به سوالاتي كه در اين مرقومه مطرح شده به آسيب شناسي و در نهايت حل مشكل اهالي مطبوعات برآيد هر چند كه شايد خيلي از همكاران مطبوعاتي ابراهيمي به آينده روشن براي مطبوعه شان اميدي ندارند! چرا كه مديركل سابق نيز خود زماني سرپرست يك روزنامه كثير الانتشار بود!

وضع حال حاضر حاصل مديريت 4ساله يك مطبوعاتي بر دستگاه فرهنگ استان است!

ادامه دارد ...